ارزش انتظار در قرآن و حدیث| ۳
انتظار جامعه شیعه
مسلمانان عموماً و شیعیان خصوصاً منتظرند که سراسر گیتی را عدل و علم و توحید و ایمان و برابری و برادری فراگیرد و آن رهبری که وعده ظهور او در قرآن و صدها حدیث معتبر وارد شده است، ظاهر شود و آیین توحیدی اسلام را که در شرق و غرب جهان وارد شده است، ظاهر کرده و گسترش دهد و امت واحد، حکومت واحد، قانون واحد، نظام واحد تمام افراد بشر را متّحد، همصدا، همقدم و بههم پیوسته سازد.
این عقیده به ظهور مصلح منتظر، حضرت مهدی موعود(عج) – چنانکه در روایات به آن اشاره شده است - شیعه را در جریان زمان برای مقاومت در برابر صدمات و لطماتی که بر هر دعوتی وارد میشد و آن را متلاشی میکرد، پرورش داد و فکر شیعه را که فکر خالص اسلامی است و جامعه شیعه را از زوال و انقراض نگاه داشت و تا امروز این فکر و این عقیده و ایمان عامل بقای شیعه و پایداری و استقامت اوست.
با آن وضع جانگزای حکومت بنیامیه و بنیعباس روبهرو شده بودند و تمام حیثیات و شئون ظاهری و اجتماعی آنها الغا شده و از همه مشاغل محروم و در همهجا مورد تعقیب و زیر نظر جاسوسان حکومت قرار گرفته و کمترین مجازات آنها زندان بود، تا مجازاتهای شدید از بریدن دست و پا و زبان و بینی و شکنجههای غیرقابل تحمل دیگر.
آن شیعیان، اگر منتظر و آیندهبین نبودند و اعتقاد به پیروزی حقّ و عدالت و شکست باطل و ستم نداشتند، بااینکه همهچیز را ازدسترفته میدیدند، هرگز بر ایشان حال مقاومت باقی نمیماند و همه حتی در دل شکستخورده و تسلیم میگشتند و از دگرگون شدن اوضاع و عوض شدن و ورق خوردن صفحه تاریخ ناامید میگردیدند و ریشه هر نهضت و حرکت و پایداری در آنها خشک میشد.
امّا پیغمبر اکرم(ص) و علی(ع) وعده داده و قرآن مجید نیز بشارت داده است که این دین پایدار میماند و این راه بسته نمیشود و این نزاع و نبرد حقّ و باطل، با غلبه ظاهری جباران تاریخ مانند یزید و ولید و زیاد و حجاج و هارون و دیگران پایان نمیپذیرد.
و پس از رحلت رسول خدا(ص) و شهادت امیرالمؤمنین(ع) و سیدالشهدا(ع) تا امروز ریشه تمام حرکات و نهضتهای شیعه و مسلمین علیه باطل و استثمارگران، همین فلسفه اجتماعی انتظار و عقیده به ادامه مبارزه حقّ و باطل تا پیروزی مطلق بوده است، که میبینیم همیشه از میان شکستها، پیروزیهایی آشکار و در عین ذلّت ظاهری، پرتو و شعاع عزّت و سربلندی و آقایی نمودار شده و ارادهها و همتها به حرکت و جنبش درمیآید و افراد بااراده و مصمم و متعهد وارد میدان میشوند؛ و هرچه دشمنان حقّ و عدالت، مسلمانان را میکشند و به زندان میاندازند و هرگونه شکنجه و عذابی را درباره آنها اجرا مینمایند و آنها را از اجرای قوانین اسلام و برقرارکردن شعائر دینی با زور و تطمیع باز میدارند و تعلیم و تربیتشان و مطبوعات و تبلیغات و تمام وسایل ارتباط جمعی و رسانههای گروهی را ضد اسلامی و منحرفکننده میسازند؛ در ایران، الجزایر، اندونزی، فیلیپین، اوگاندا، اتیوپی، فلسطین و نقاط دیگر باز هم مبارزه ادامه مییابد تا ملّتهایی مثل ایران، الجزایر و اندونزی آزاد میشوند.
این است فلسفه بزرگ اجتماعی انتظار ظهور و این است یکی از اسرار غیبت حضرت صاحبالامر(عج) و ازاین جهت است که ثواب منتظران مانند ثواب مجاهدان و بلکه شهیدان بدر و اُحد است.
و این است که از نظر یک فرد مسلمان در هر شرایط و اوضاع نامساعد و ناگواری که جلو بیاید، کار اسلام خاتمهیافته تلقی نمیشود و روز این دین به آخر نمیرسد.
و این است همان فلسفهای که در ادیان گذشته نیز مایه امیدواری پیروان آنها و مشوّق آنان به استقامت و پایداری و مقاومت و جهاد بوده است و درحقیقت، انتظار فلسفه محکم و استواری است که در تمام ادیان موردتوجّه بوده و به آن عقیده داشتهاند و از سنن و نوامیس ثابتی است که همه ادیان آسمانی در بقای خود از آن مایه گرفتهاند و همه در انتظار آینده عالیتر و بهتر بودهاند و ظهور اسلام، این دین جامعه، به تمام آنها نوید داده شد؛ تا وقتی خورشید جهانتاب اسلام طلوع کرد و عالم و تمام پیروان ادیان از انتظار آن بیرون آمدند، در اسلام نیز که آخرین رسالتها و ادیان است، مسئله انتظار، این فلسفه بزرگ در ظهور مصلح و منجی آخرالزمان و ولیّ دوران حضرت مهدی(عج) که در بیت رسالت و از فرزندان علی و فاطمه و حسن و حسین و نهمین فرزند حسین است، خلاصه شد.
عامل بقا
بنابراین – چنانکه از بررسیهای عمیق و دقیق در تاریخ و فلسفه ادیان و قرآن کریم و احادیث و روایات استفاده میشود - فلسفه انتظار مانند یک عامل و ماده حیاتی مهم در تمام ادیان آسمانی وجود داشته و رمز بقا و موجودیت آنان بوده است و اکنون هم از عوامل بقای جامعه مسلمین است.
دیدگاه وسیع
درضمن، این انتظار است که دیدگاه وسیع و افق نظر بلند مسلمانان و مخصوصاً شیعیان را نشان میدهد؛ در حالی که بسیاری از مردم و ملل دیگر انتظار میبرند که بر ملل دیگر مسلط شده و آنها را استثمار نمایند.
و در حالی که هریک از شرق و غرب در انتظار روزی هستند که حریفشان از پا درآید و جهان مسخّر هواوهوسشان گردد.
و در هنگامی که کمپانیهای بازرگانی و حکومتهای زیر نفوذ آنها انتظار میکشند، دنیا بازار تجارت آنها شود و بشر در عالم اقتصاد برده آنها گردد.
و در وقتی که گروههای بسیاری در جهان، امروز بیهدف در کنار کابارهها و سینماها و تماشاخانهها صف کشیده و دقیقهشماری میکنند و در انتظارند که در این اماکن فساد به رویش باز شود و به این ترتیب، هستی خویش را تباه میکنند.
در این هنگام، مسلمان آگاه و روشنفکر و شیعه متعهد و مبارز، در انتظار روزی است که جهان به زیر پرچم حقّ و عدالت و توحید و حکومت جهانی اسلام و احکام خدا درآید و تمام بیعدالتیها و نابرابریها نابود گردد و این فاصلههای پوچ از میان خلق خدا برداشته شود.
مسلمانان انتظار روزی را میکشند که فقر و بدبختی، و جهل و نادانی از سراسر جهان ریشهکن گردد و بینش و بصیرت جامعه، کامل و افراد صالح و رشید و دادگر، زمامدار و مصادر امور باشند و اختلافات جغرافیایی و ملی و دینی و سیاستها و رژیمها و مسلکهای باطل از بین برود.
این بینش و مقصد و هدف و انتظار مسلمانان است که خیر و سعادت عموم، عصر آزادی، برابری همگان و آسایش و رفاه، علم و ترقی، و عدالت و نیکبختی را برای تمام افراد بشر خواهان است.
این انتظار، شخص را متعهد و مسئول میسازد که برای تحقق هدفهای اسلام و عملی شدن برنامههای دین، بدون هیچ یأس و ضعف و سستی و ناامیدی، شب و روز کوشش نماید و فداکاری کند تا بلکه یک گام بهسوی مقاصد متعالی اسلام جلو برود.
این انتظار، شخص را محکم و مقاوم، بااراده، نفوذناپذیر، مستقل، شجاع و بلندهمت میسازد.
این انتظار، لفظ نیست؛ گفتن نیست؛ عمل است، حرکت است، نهضت و مبارزه و جهاد است، صبر و شکیبایی و مقاومت است.
نیمه شعبان
نیمه شعبان، عید انتظار، عید نور، عید نهضت و آماده شدن برای جهاد بیشتر، مقاومتهای سختتر؛ و جشن و چراغانی آن، اعلان نشاط، آگاهی، روشنی ضمیر، توجّه منتظران و نمایش شادمانیها و زوال تاریکیها در جامعه جهانی اسلام است.
کسی که منتظر است، باید بهسوی آن رستاخیز عظیم و بیمانند قدم بردارد و آماده شود و از هر فرصتی بهرهبرداری نماید و دین خدا و احکام خدا و آنچه را که به صاحب وقت و ولیّ عصر(عج) انتساب دارد، از مال و جان و فرزند و مقام خود گرامیتر بدارد و برای حفظ و نگاهداری آن کوشاتر باشد و باید جشن و چراغانی و تبلیغات و سخنرانیها و مجالس و محافل نور، این انتظار حقیقی را در دلها روشنتر سازد و بر نشاط و تعهّد و مقاومت جامعه بیفزاید.
کسی که منتظر است، به معانی بزرگی که از جشن و چراغانی نیمه شعبان در نظر است، التفات داشته و هدف و مقصد را فراموش نمینماید و جشن و چراغانی را وسیله سرگرمی قرار نمیدهد و به جای وظایف خطیر و مسئولیتهای مهمی که در برابر خدا و قرآن و شخص حضرت ولیّ عصر(عج) و اسلام و تشیّع دارد، به مراسم خشک و خالی جشن و چراغانی اکتفا نمیکند و از حقیقت و درسی که از این مراسم باید گرفت غافل نخواهد ماند، تا خدای نخواسته دشمنان یا نادانان، این مراسم و بلکه اصل انتظار را عوضی تفسیر نمایند و آن را عامل سکوت و رکود و ترک امر به معروف بشمارند.
این جشنها و چراغانیها باید اعلان وفاداری به اسلام و تصمیم محکم به مقاومت در برابر نقشههای ضداسلام، و ابراز علاقه به قرآن و مطالبه حقوق اسلامی و همصدایی و اتفاق و اتّحاد باشد.
این مراسم که در نهایت خلوص صورت میگیرد، اعلام خواستههای حقیقی جامعه، مخالفت همگان با نظامهای نامشروع، و موافقت آرای عموم با نظام خالص و صحیح اسلامی است، که باید همیشه و در تمام مواقع و فرصتها ابراز شود.
وَالسَّلامُ عَلی نامُوسِ اللهِ الْأَکْبَرِ وَالْإِمامِ الثّانِی عَشَرَ، أَبِ الْوَقْتِ وَمَوْلَی الزَّمانِ، الَّذِی هُوَ لِلْحَقِّ أَمِینٌ وَلِلْخَلْقِ أَمانٌ، مَوْلانا وَسَیِّدِنا صاحِبِ الزَّمانِ، أَرْواحُ الْعالَمِینَ لَهُ الْفِدآءُ وَعَجَّلَ اللهُ تَعالی فَرَجَهُ، وَجَعَلَنا مِنْ شِیعَتِهِ وَأَنْصارِهِ وَأَعْوانِهِ.
قم المشرفه، حرم الائمة(ع)
لطفالله صافی گلپایگانی
۱۳۹۸ هـ. ق
خودآزمایی
1- عامل بقای شیعه و پایداری و استقامت او چیست؟
2- ریشه تمام حرکات و نهضتهای شیعه و مسلمین علیه باطل و استثمارگران چه چیزی بوده است؟
3- انتظار، چه تعهد و مسئولیتی را در شخص ایجاد میکند؟